Waar vraag je hulp bij geldproblemen?

Financiële problemen ontstaan vaak heel geleidelijk. Heel langzaam zak je weg. Je hebt het zelf vaak nog niet in de gaten. Je denkt vaak, dat komt wel goed. Dat los ik binnenkort op! Maar wanneer het langer duurt. Wanneer je schulden steeds een klein beetje oplopen. Wanneer je steeds minder grip hebt op je portemonnee. Wanneer vraag je dan om hulp en welke hulp?

In de jaren dat ik als bewindvoerder werkte, heb ik alle vormen van hulpverlening voorbij zien komen. Ik ben blij dat we deze systemen hebben in Nederland. Tegelijkertijd heb ik overal een naar gevoel bij. Wie zit er nu te wachten op hulpverleners die zich met jouw geldzaken bemoeien? Dat is heel erg ingrijpend. Er bekruipt me, of ik nu bij een gemeente ben en een schuldhulpverlener tegenover me heb, of bij mensen thuis met een maatschappelijk werker naast me, altijd een heel onaangenaam gevoel. Een triest gevoel. Een gevoel van veel liever hard weg willen rennen. Een gevoel van schaamte, liever jezelf willen verstoppen. 

Ik denk dat vele mensen die zich reeds door deze trajecten heen hebben geworsteld, dit gevoel zullen herkennen. Misschien is het goed om dit toe te laten, erover te praten met mensen uit je omgeving of de hulpverleners zelf. Want mócht je in de situatie zitten dat je hulp nodig hebt, dan is er maar één ding erger om te doen en dat is niets doen!

Welke hulp is er?

In Nederland hebben we, in vergelijking met andere landen, een prachtig sociaal stelsel. Daarvoor moet je wel de weg weten, want er is veel aanbod en veel bureaucratie. 

Wanneer ik je mogelijkheden zo kort mogelijk samenvat, heb je de volgende opties:

1. Je gaat er zelf heel erg goed voor zitten, brengt je administratie op orde en beseft vooral dat dit, ondanks dat het vervelend is om te doen, op dit moment extreem belangrijk is en veel aandacht nodig heeft. Waar nodig tref je zelf regelingen met je schuldeisers. Hierbij kun je hulp vragen van iemand uit je omgeving of bijvoorbeeld je werkgever (indien je je daarbij comfortabel voelt).

2. Lukt dit je niet zelf dan heb ik de online training 'Geld, je basis' voor je, waarbij ik je toe zal leiden naar een georganiseerde administratie, een oplossing voor jouw schulden (zelf oplossen of schuldhulp) en een meer positieve mindset over geld. Er zijn ook online budgetcoaches te vinden (bijvoorbeeld bij Fikks). 

3. Past een online training niet bij je, dan kun je je melden bij je gemeente. Je gemeente zal samen met jou bekijken welke hulpvorm bij je past.

4. Bijvoorbeeld een budgetcoach. Dit is iemand die een of enkele afspraken met je inplant en samen naar jouw probleempunten kijkt. Je pakt alle taken zelf op en de budgetcoach geeft je tips.

5. De gemeente kan je ook aanraden om in budgetbeheer te gaan. Dit is iemand die een deel van je administratie beheert. Jullie maken samen afspraken en de budgetbeheer opent vervolgens een bankrekening voor je zal betalingen voor je verrichten. Budgetbeheer is meestal voor een langere termijn, van enkele maanden tot meerdere jaren. 

6. De gemeente kan je ook adviseren om beschermingsbewind aan te vragen. Dit is iemand die je gehele administratie beheert. De kantonrechter moet hierover een uitspraak doen, na de uitspraak beslist de beschermingsbewindvoerder over jouw geldzaken. De beschermingsbewindvoerder zorgt dat jij leefgeld ontvangt per week bij voldoende inkomsten en zal nadat het maandbudget in orde is op zoek gaan naar schulden. Beschermingsbewind is voor de lange termijn, dus meerdere jaren. 

7. Zijn er meerdere zeer intensieve problemen in je leven, waaronder financiële problemen, dan kan curatele geadviseerd worden. Bij deze vorm van hulpverlening, waarover de kantonrechter ook uitspraak doet, ben je volledig handelingsonbekwaam. Deze zeer ingrijpende maatregel wordt niet snel toegepast.

8. Heb je schulden die je níet zelf kunt oplossen, ook wel onoplosbare of problematische schulden genoemd, dan is schuldhulpverlening noodzakelijk. Zie ook mijn blog over schulden. Schuldhulpverlening verloopt ook via de gemeente. De volgende mogelijkheden zijn er:

9. Minnelijke schuldhulp: zonder tussenkomst van de rechter zal een schuldhulpverlener van de gemeente je situatie in kaart brengen en betalingsregelingen met je schuldeisers stellen. Je hebt je te houden aan een aantal voorwaarden en wanneer dit lukt heb je na drie jaar een schone lei. 

10. Saneringskrediet: schuldhulp zonder tussenkomst van de rechter. De schuldhulpverlener van de gemeente zal je situatie in kaart brengen. De gemeente lost jouw schulden af en vervolgens betaal jij 18 maanden een bedrag aan de gemeente waarna je schuldenvrij bent. Deze vorm van schuldhulpverlening wordt niet meer heel veel aangeboden.

11. Sommige gemeenten bieden inmiddels ook ' Collectief Schulden Regelen' aan. Al je schulden worden dan gebundeld en jij lost maandelijks 1 bedrag af. Het lijkt voor jou erg op het saneringskrediet. Achter de schermen is het echter anders geregeld, gemeenten hebben dan al vaste afspraken met alle instanties waardoor er voor hen veel minder werk verzet hoeft te worden dan wanneer er voor elke individuele klant met elke schuldeiser een akkoord moet worden getroffen. Ik hoop dat deze werkwijze zich snel over Nederland zal verspreiden!

12. Is schuldhulp zonder tussenkomst van de rechter zoals optie 9, 10 en 11 niet mogelijk omdat schuldeisers niet akkoord gaan met de betalingsvoorstellen van de schuldhulpverlener dan is de WSNP (Wettelijke Schuldsanering Natuurlijke Personen) je laatste optie. Ook dit is een traject van 18 maanden met strenge toelatingseisen. De rechter moet hier een uitspraak over doen. 

Kortom

Je hebt géén andere keuze dan in actie te komen en je problemen aan te pakken. Je hebt véél keuze als het gaat om welke vorm van hulpverlening bij je past. Daarbij is zelfinzicht en het aankijken van de ernst van je situatie het belangrijkste. Wat kun je goed en wat kun je minder goed? Lukt het je om zelf aan de slag te gaan met je administratie? Hoe groot zijn je problemen nu? 

Dus kortom, aan de slag en blijf daarbij vertrouwen op jouw eigen, betere en meer ontspannen toekomst. Want dat is dan wel echt het voordeel van in Nederland wonen, je krijgt een tweede kans! Pak je je problemen niet aan, dan kom je echter in de overheidsmolen terecht, en dat kan je autonomie heel erg beperken. De gekste beslissingen neem je dan niet meer zelf... Dat wil je voorkomen, toch?